Cụm nhà máy nước Thủ Đức
Đi vào hoạt động chính thức ngày 12/12/1966, Nhà máy nước Thủ Đức khi ấy đã là công trình xử lý nước hiện đại bậc nhất Đông Nam Á, với công suất ban đầu đạt 450.000 m³/ngày, cung cấp hơn 90% lượng nước sạch cho người dân Sài Gòn khi đó.
Trải qua những thăng trầm cùng lịch sử đất nước, sau năm 1975, Nhà máy vẫn duy trì hoạt động liên tục. Các kỹ sư và công nhân đã phát huy tối đa sự sáng tạo, tận dụng những vật liệu đơn sơ như cao su bánh xe thiết giáp hay nòng pháo để chế tạo phụ tùng thay thế, bảo đảm nước sạch không bao giờ ngừng chảy. Tinh thần vượt khó ấy đã tạo nền tảng vững chắc để Nhà máy phát triển mạnh mẽ qua từng thời kỳ.
Sau nhiều lần mở rộng và nâng cấp, Nhà máy nước Thủ Đức hiện nay đạt công suất tối đa 750.000 m³/ngày, đồng thời tiếp nhận thêm 100.000 m³/ngày từ Công ty Cấp nước Bình An. Với tổng công suất này, Nhà máy đáp ứng gần 50% nhu cầu nước sạch của TP.HCM với khoảng 13 triệu dân. Dù gặp phải sự cố hay những giờ cao điểm, Nhà máy luôn đảm bảo phát bù sản lượng, duy trì nguồn nước liên tục cho cư dân và doanh nghiệp. Nhờ vậy, củng cố niềm tin của nhân dân và vị thế đáng tự hào trong lĩnh vực cấp nước sạch của Thành phố mang tên Bác.
Đáng chú ý, Nhà máy cũng đã thực hiện hàng loạt dự án nâng cấp quan trọng, như xây dựng bể chứa nước sạch dung tích 100.000m³, lắp đặt hệ thống hút bùn tự động cho các bể lắng và nghiên cứu công nghệ khử trùng bằng tia cực tím. Theo các chuyên gia trong ngành, những nỗ lực này không chỉ giúp tăng công suất xử lý mà còn giảm thiểu tác động đến môi trường, đưa Nhà máy tiến gần hơn tới mục tiêu phát triển bền vững.
Với sự hoạt động ổn định và tin cậy, Nhà máy nước Thủ Đức đã trở thành “trung tâm điều tiết” áp lực và sản lượng cho toàn bộ hệ thống cấp nước. Nhà máy sẽ điều tiết giảm khi mạng lưới tiếp nhận nguồn nước mới và sẽ phát tăng dần khi mạng lưới ổn định. Nhà máy sẽ phát bù sản lượng khi có bất kỳ Nhà máy nào trong hệ thống gặp sự cố. Nhà máy cũng sẽ điều tiết nhằm đảm bảo sản lượng tiêu thụ trên mạng lưới vào những giờ cao điểm và thấp điểm.
Tiếp nối thành quả trong quá khứ
Trước những biến động của khu vực và thế giới, tập thể lãnh đạo và các kỹ sư và toàn thể người lao động Nhà máy luôn ý thức rõ con đường phía trước sẽ còn nhiều thử thách. Biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường đang ngày một tác động mạnh mẽ hơn đến chất lượng nước sông Đồng Nai – nguồn cung cấp chính cho Nhà máy.
Do đó, nhằm đem lại nguồn nước sạch cho người dân và ứng phó với những thách thức này, Nhà máy đã chủ động triển khai các giải pháp phối hợp hiệu quả, như hợp tác với Nhà máy Thủy điện Trị An để xử lý tình trạng xâm nhập mặn trong mùa khô. Bên cạnh đó, Nhà máy không ngừng nâng cấp công nghệ xử lý nước và duy trì bảo trì hệ thống, nhằm đảm bảo sản xuất ổn định và liên tục, cung cấp nước sạch cho người dân.
Nhân viên Nhà máy nước kiểm tra chất lượng nước ở Nhà máy nước Thủ Đức
Đặc biệt, Nhà máy nước Thủ Đức không ngừng đổi mới công nghệ để nâng cao chất lượng nước cấp. Việc thay thế phèn nhôm bằng PAC (Poly Aluminium Chloride) đã giảm lượng hóa chất cần thiết, tăng hiệu quả xử lý và bảo vệ môi trường.
Không chỉ vậy, Nhà máy còn tiên phong áp dụng công nghệ lắng lamen, sử dụng than hoạt tính trong bể lọc và triển khai hệ thống giám sát chất lượng nước trực tuyến, đảm bảo nước đầu ra đạt tiêu chuẩn QCVN 01:2009/BYT. Những cải tiến này không chỉ giúp nâng cao chất lượng nước mà còn hướng tới mục tiêu cung cấp nước đạt tiêu chuẩn uống trực tiếp tại vòi trong tương lai.
Song song với nhiệm vụ đổi mới áp dụng công nghệ, đội ngũ lãnh đạo và cán bộ công nhân viên Nhà máy sẽ tiếp tục phát huy vai trò là trung tâm đào tạo nguồn nhân lực cho ngành cấp nước TP.HCM. Từ năm 2010 – 2014, hơn 4.000 sinh viên, học sinh đã đến tham quan và học tập tại đây, tạo tiền đề cho thế hệ kỹ sư, công nhân trẻ kế thừa và phát triển ngành cấp nước. Nhà máy cũng dẫn đầu phong trào sáng kiến cải tiến kỹ thuật, với hơn 26 sáng kiến từ năm 2002 – 2012, mang lại giá trị làm lợi lên tới 8,6 tỷ đồng.
Nhìn lại hành trình 58 năm hình thành và phát triển, trải qua những thăng trầm của lịch sử Thành phố, Nhà máy nước Thủ Đức không chỉ là một công trình hạ tầng thiết yếu mà còn là biểu tượng của niềm tin, tự hào và sức mạnh vượt qua mọi thử thách của người dân và ngành nước TP.HCM.
PV
