Trung bình một lít nước đóng chai có thể chứa đến 1/4 triệu mảnh nhựa nano
Với kích thước nhỏ hơn micron, nhựa nano thường chỉ bằng một phần rất nhỏ của hạt bụi trong nhà. Trong nghiên cứu mới đây, các nhà khoa học đã phát triển một kỹ thuật hình ảnh mới cho thấy số lượng hạt nhựa nano trong nước đóng chai cao hơn từ 10 đến 100 lần so với ước tính trước đây, Wei Min – Nhà vật lý sinh học tại Đại học Columbia và là đồng tác giả của nghiên cứu cho biết.
Douglas Walker, nhà hóa học phân tích tại Đại học Emory, người không tham gia vào nghiên cứu mới, cho biết: “Hàng triệu tấn nhựa được sản xuất trên khắp thế giới mỗi năm. Các hạt siêu nhỏ từ trong những loại nhựa này có thể xâm nhập vào thực phẩm và đồ uống trong quá trình sản xuất. Chẳng hạn như thông qua ống nhựa trong máy móc hoặc thấm vào từ bao bì như chai nhựa.
Nhưng trong khi nhựa nano và các hạt lớn hơn một chút được gọi là vi nhựa ngày càng được tìm thấy nhiều hơn trong thực phẩm, đồ uống và thậm chí cả cơ thể cong người thì tác động của chúng đối với sức khỏe vẫn chưa thật sự rõ ràng. Đó là lý do thúc đẩy các nhà khoa học nghiên cứu để tìm ra câu trả lời giúp hạn chế mức độ tiếp xúc của vi nhựa với con người.
Tác hại khôn lường
Theo một số nghiên cứu, các hạt vi nhựa có thể vượt qua “hàng rào” mạch máu, đi vào nhau thai và xuất hiện trong nước tiểu của con người.
TS Konstantinos Lazaridis, Bác sĩ tiêu hóa – Người nghiên cứu vai trò của các yếu tố môi trường đối với bệnh gan tại Mayo Clinic, cho biết: “Chỉ cần một loại nhựa siêu nhỏ hoặc nhựa nano xuất hiện trong mô cũng có thể gây ra tổn thương nhất định”.
Một số nhà nghiên cứu đã đưa ra giả thuyết rằng hạt vi nhựa có thể là lý do gây ra các căn bệnh chưa tìm ra nguyên nhân, chẳng hạn như sự gia tăng bệnh ung thư đại trực tràng ở người trẻ tuổi hoặc sự gia tăng bệnh Crohn và viêm loét đại tràng. Tuy nhiên, phần lớn các nghiên cứu mới chỉ dừng ở giả thuyết mà chưa có kết luận cụ thể.
TS Min cho biết, các nhà khoa học nghiên cứu về nhựa vi mô và nhựa nano tin rằng “kích thước hạt càng nhỏ thì càng nguy hiểm”. Nói cách khác, nhựa nano có thể có tác động lớn hơn đến sức khỏe so với nhựa vi mô vì có nhiều hạt nhựa hơn và vì chúng có thể dễ dàng xâm nhập vào tế bào.
TS Walker cho biết, ngày càng có nhiều tài liệu cho thấy rằng ít nhất một số chất phụ gia và hóa chất bằng nhựa có thể gây hại cho sức khỏe con người. Điều này bao gồm các hóa chất như bisphenol A hoặc BPA có liên quan đến việc tăng huyết áp và bệnh tiểu đường loại 2; các chất per- và polyfluoroalkyl hoặc PFAS có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản; và phthalates có thể ảnh hưởng đến hormone.
Tuy nhiên, nhiều hóa chất khác được sử dụng trong sản xuất nhựa vẫn chưa được nghiên cứu về độc tính đối với con người. TS Walker cho biết, một nghiên cứu đã xác định được hơn 10.000 hợp chất được sử dụng trong sản xuất nhựa và phát hiện ra rằng chỉ một phần rất nhỏ được đánh giá về tác dụng tiềm tàng đối với sức khỏe con người.
Các chuyên gia cũng cần hiểu rõ hơn chính xác tốc độ các hạt nhựa và chất phụ gia khác nhau xâm nhập vào cơ thể mỗi người, mức độ tích trữ bao nhiêu sẽ gây ra tác hại và thời gian tồn tại.
Hạn chế tiếp xúc vi nhựa
TS. Walker cho biết, con người không thể hoàn toàn tránh được nhựa nano hoặc nhựa vi mô. Tuy nhiên nếu muốn thận trọng, mỗi người có thể thực hiện các cách sau để giảm thiểu mức độ tiếp xúc của mình.
Trước hết, uống nước máy đã lọc bất cứ khi nào có thể. Bộ lọc có kích thước lỗ từ 1 micron trở xuống có thể giúp giảm hạt vi nhựa trong nước. Song, cần chú ý đảm bảo bộ lọc của gia đình không được làm bằng nhựa, Tiến sĩ Walker nói. Thay vào đó, hãy sử dụng bộ lọc bằng gốm hoặc carbon được chứng nhận bởi NSF International hoặc Hiệp hội Chất lượng Nước.
Khi rời khỏi nhà, hãy cân nhắc sử dụng chai làm bằng thủy tinh hoặc thép không gỉ. Còn nếu phải sử dụng chai nhựa, cần để chai tránh xa ánh sáng mặt trời và nhiệt độ.
Tiến sĩ Walker nhấn mạnh, nếu muốn giảm mức độ tiếp xúc với vi nhựa, hãy thử hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa khác, chẳng hạn như hộp đựng thực phẩm và túi đựng hàng tạp hóa dùng một lần.
Khiêm Anh
(Theo The New York Times)
